• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy strony

Logo Polskie Towarzystwo Statystyczne Polskie Towarzystwo Statystyczne

  • A A A
  • English
  • Mapa strony

Ścieżka

Strona główna O PTSHistoria
Menu

Historia

Pokaż QR Code A A A pobierz stronę jako plik pdf Drukuj

Rys historyczny

Polskie Towarzystwo Statystyczne (PTS) jest organizacją skupiającą obecnie przedstawicieli służb statystyki publicznej i środowisk akademickich, samorządu terytorialnego i gospodarczego, jednostek administracji rządowej itp., którzy są zainteresowani teorią i praktyką badań statystycznych. Ma za sobą prawie 100-letnią historię i bogatą tradycję.

Polskie Towarzystwo Statystyczne powstało w Krakowie w 1912 r. Pierwszym jego prezesem był Juliusz Leo, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i jednocześnie prezydent Krakowa. Głównym celem PTS w okresie przed I wojną światową było przygotowanie opracowania pokazującego w ujęciu statystycznym ziemie polskie od czasów najdawniejszych do współczesności. Zostało ono opublikowane w Krakowie w 1915 r. pod tytułem „Statystyka Polski”.

W czasie I wojny światowej PTS nie działało. W 1917 r. w Warszawie powstało Stowarzyszenie Ekonomistów i Statystyków Polskich (TEiSP). W jego ramach została utworzona Sekcja Statystyki, którą kierował profesor Ludwik Krzywicki. Jej członkami byli wybitni polscy statystycy i ekonomiści, a wśród nich profesorowie: Józef Buzek, Ludwik Landau, Jan Piekałkiewicz, Jerzy Spływa-Neyman, Stefan Szulc.

W 1937 r. Sekcja Statystyki TEiSP przekształciła się w odrębne Polskie Towarzystwo Statystyczne. Jego prezesem został profesor Edward Szturm de Sztrem (ówczesny prezes Głównego Urzędu Statystycznego), a wiceprezesem był profesor Jan Czekanowski. Towarzystwo miało wówczas charakter głównie naukowo-badawczy. Organem PTS był kwartalnik pt. „Przegląd Statystyczny”. Członkowie PTS publikowali też swoje prace w innych czasopismach naukowych i współpracowali z różnymi ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą, m.in. z Międzynarodowym Instytutem Statystycznym. W 1939 r. PTS liczyło około 290 członków rzeczywistych i około 30 tzw. członków wspierających z różnych instytucji.

Po wybuchu II wojny światowej prace PTS zostały zawieszone. W czasie tej wojny zginęło i zmarło wielu wybitnych członków PTS. W ich gronie byli m.in. profesorowie: Stefan Dziewulski, Ludwik Krzywicki, Kazimierz Kumaniecki, Zygmunt Limanowski, Jan Piekałkiewicz, Antoni Sujkowski.

Kolejny okres działalności PTS rozpoczął się w kwietniu 1947 r. Prezesem został profesor Stefan Szulc (wówczas prezes GUS), a jego zastępcą był profesor Tadeusz Banachiewicz. Wznowiono wydawanie „Przeglądu Statystycznego”, w którym zamieszczano artykuły naukowe i omawiano działalność organizacyjną. W 1949 r. PTS liczyło około 150 członków.

Po 1950 r. działalność PTS zanikła, a w 1953 r. zapadła decyzja o jego likwidacji, wprowadzona w życie w 1955 r. Część członków przeniosła się do Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, gdzie powstała Sekcja Statystyki.

Kolejne reaktywowanie PTS nastąpiło w kwietniu 1981 r. Zgromadzenie Założycielskie powołało Tymczasową Radę Główną, która opracowała nowy statut PTS, zarejestrowany we wrześniu 1981 r. Zorganizowane zgodnie z tym statutem Walne Zgromadzenie w listopadzie 1982 r. wybrało Radę Główną, której prezesem został profesor Mikołaj Latuch, a wiceprezesami byli profesorowie: Andrzej Barczak i Ryszard Zasępa. W okresie kadencji 1982-1985 zaczęto szeroko rozwijać działalność organizacyjną, popularyzatorską i wydawniczą. Liczba członków PTS wzrosła do około 400.

Walne Zgromadzenie PTS w grudniu 1985 r. wyłoniło nową Radę Główną, której prezesem został profesor Jan Kordos , a wiceprezesami byli profesorowie: Czesław Domański i Ryszard Zasępa. Na początku 1986 r. siedziba Rady Głównej PTS znalazła się w budynku Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie. W 1987 r. przy Radzie Głównej PTS zostało utworzone Biuro Badań i Analiz Statystycznych (BBiAS). W 1989 powstała Sekcja Klasyfikacji i Analizy Danych (SKAD).

W 1990 r. ponownie prezesem PTS został profesor Jan Kordos, a na wiceprezesów wybrano profesorów: Andrzeja Balickiego i Ryszarda Zasępę. W latach 1985-1994 rozbudowane zostały struktury terenowe Towarzystwa, a liczba jego członków wzrosła do około 800. W 1993 r. z inicjatywy i pod redakcją profesora Jana Kordosa zaczęło ukazywać się czasopismo PTS o charakterze międzynarodowym pt. „Statistics in Transition”.

Walne Zgromadzenie PTS w październiku 1994 r. wybrało na prezesa profesora Czesława Domańskiego, a na wiceprezesów: dra Kazimierza Kruszkę, mgra Wiesława Łagodzińskiego i profesora Mirosława Szredera. W następnej kadencji (2000-2005) prezesem był ponownie profesor Czesław Domański, a funkcje wiceprezesów pełnili: dr Ewa Bulska, mgr Wiesław Łagodziński i profesor Aleksander Zeliaś. W latach  2005-2010  prezesem Towarzystwa był dr Kazimierz Kruszka,  a wiceprezesami byli: profesor Walenty Ostasiewicz, profesor Mirosław Szreder i mgr Wiesław Władysław Łagodziński. Od lutego 2010 r. prezesem PTS jest profesor Czesław Domański; wiceprezesami są: mgr Władysław Wiesław  Łagodziński, dr Krzysztof Najman  i profesor Grażyna  Trzpiot;  sekretarzem jest dr hab. Zofia  Rusnak , a skarbnikiem – dr Ewa  Bulska.

Aktualnie Polskie Towarzystwo Statystyczne ma około 750 członków, zorganizowanych w 17 oddziałach (Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Toruń, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra). PTS jest afiliowane przy Międzynarodowym Instytucie Statystycznym.


Do góry

POLSKIE TOWARZYSTWO STATYSTYCZNE:

Aleja Niepodległości 208
00-925 Warszawa

Copyright © 2022 Polskie Towarzystwo Statystyczne